Co to jest edukacja domowa?
Edukacja domowa to sposób spełnienia obowiązku szkolnego poza szkołą. Na świecie edukacja domowa jest bardzo popularna w krajach anglosaskich, Anglii, Stanach Zjednoczonych i Australii. Tam w formie edukacji domowej uczą się miliony dzieci, natomiast w Polsce z różnych form edukacji domowej korzysta obecnie kilkadziesiąt tysięcy dzieci.
Po angielsku nazywa się to home schooling, w Polsce przyjął się termin edukacja domowa zaproponowany przez prekursorów edukacji domowej Izę i Marka Budajczaków.
Ucząc się w formie edukacji domowej dziecka nie musi chodzić do szkoły na zajęcia, zdaję jedynie egzaminy z większości przedmiotów przed końcem roku szkolnego.
Kto może uczyć się w formie edukacji domowej?
Uczniem w edukacji domowej może być każde dziecko realizujące obowiązek szkolny lub obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego czyli “zerówkę”. Do rozpoczęcia edukacji domowej wymagana jest zgoda obydwojga rodziców. Do rozpoczęcia edukacji domowej nie są wymagane kwalifikacje rodziców, ani zgoda poradni.
Poza wymogami formalnymi są też wymagania nieformalne. Młodsze dzieci potrzebują codziennej prawie stałej opieki w domu, potrzebują też wsparcia w edukacji, zwłaszcza zachętę do regularnej nauki. Wbrew przewidywaniu wielu rodziców dzieci bardzo chętnie i skutecznie uczą się same w domu jeśli mają dogodne ku temu warunki i są nauczone samodyscypliny.
Jakie są rodzaje edukacji domowej?
W Polsce edukację domową reguluje artykuł 37 ustawy Prawo Oświatowe.
Najczęściej stosowaną w Polsce formą spełnienia obowiązku szkolnego poza szkołą jest:
a. edukacja w małych grupach, świetlicach, wolnych – demokratycznych szkołach. Są to zazwyczaj małe i średnie grupy tworzone przez rodziców lub pedagogów z nurtu edukacji alternatywnej, (waldorwskiej, montessorii, przyrodniczej).
b. edukacja zdalna przez internet w małych kilkuosobowych grupach dzieci z całej Polski które mają podobne zainteresowania.
c. edukacja w domu, w gronie rodzeństwa z rodzicami bez stałych spotkań edukacyjnych bezpośrednich czy przez internet. To jest forma czysta edukacji domowej.
d. uczestniczenie w wybranych zajęciach w szkole stacjonarnej.
Dzieci w ED często też rozwijają swoje zainteresowania, artystyczne, sportowe czy edukacyjne, niekiedy intensywnie ćwiczą w klubie sportowym, lub spotykają się na zbiórkach i obozach harcerskich.
Wszystkie te cztery formy edukacji domowej można stosować na przemian lub łącznie. Każdy z nas, każdy z uczniów ma swoje własne potrzeby, każda rodzina ma swój własny sposób na życie. Wiele rodzin podróżuje, rodzice pracują w różnych miejscach lub o różnych porach, rodziny mieszkają czasem w trudno dostępnych rejonach i z tych, oraz wielu innych powodów wybierają dla siebie najlepszy, najbardziej dogodny model edukacji domowej.
Ile kosztuje nauka w formie edukacji domowej?
Koszty edukacji domowej może być bardzo różny. Same szkoły zazwyczaj nie pobierają żadnych opłat, Szkoła Podstawowa Kosmos również jest całkowicie bezpłatna. Edukacja dziecka w domu wiąże się z kosztami związanymi z codzienną opieką nad dzieckiem w pierwszych klasach szkoły podstawowej, kosztami edukacji, przygotowania do egzaminów i realizacji zainteresowań. Szkoła Podstawowa Kosmos zapewnia uczniom wsparcie materialne w wysokości 200 zł miesięcznie.
Jak rozpocząć edukację domową?
Do rozpoczęcia edukacji domowej wymagana jest zgoda obydwojga rodziców oraz zgoda dyrektora szkoły do której uczęszcza dziecka. Decydując się na edukację domową bardzo wielu rodziców zmienia szkołę na taką która jest przyjazna ED. Zazwyczaj uzgadniają z dyrektorem nowej szkoły warunki, zakres wsparcia udzielonego przez szkołę w edukacji, sposób przeprowadzania egzaminów, po czym dokonuję zapisu do szkoły i niezbędnych formalności które są bardzo proste. W skrócie ograniczają się do złożenia jednego krótkiego prostego pisma. Jeśli dziecko jest już uczniem innej szkoły, to formalności związane z przeniesieniem dokumentów (arkusza ocen) załatwia nowa szkoła.
Co to jest szkoła macierzysta?
Potocznie nazywamy szkołą macierzysta tą szkołę do której zapisane jest dziecko na edukacji domowej. W odróżnieniu do szkoły wolnej/demokratycznej lub świetlicy w której dziecko spędza regularnie czas. Szkołą macierzystą może być szkoła posiadająca uprawnienia szkoły publicznej. Tak jak Szkoła Podstawowa Kosmos .
Jak zmienić szkołę będąc w edukacji domowej na inną?
Zmiana szkoły polega na zapisaniu się do nowej szkoły i wypisaniu ze starej. Dyrektorzy obu szkół przekazują sobie dokumenty w postaci arkusza ocen.
Jak może wyglądać egzamin?
Egzamin co do zasady powinien mieć formę ustną i pisemną. Zgodnie z ostatnimi wytycznymi MEN egzaminy mogą się odbywać jedynie stacjonarnie w budynku szkoły. Nie można już przeprowadzać egzaminów zdalnych.
Egzamin przeprowadzany jest ze wszystkich przedmiotów obowiązkowych (za wyjątkiem wf-u, muzyki, plastyki) oraz dla chętnych z religii.
Co się dzieje gdy uczeń w edukacji domowej nie zda egzaminów?
Przepisy nie regulują takiej sytuacji. Brak promocji do klasy programowo wyższej bądź nieukończenie szkoły ma taki sam skutek jak podczas nauki stacjonarnej. Zwyczajowo przyjmuje się też, że zgoda dyrektora na realizację obowiązku szkolnego poza szkołą w wypadku braku uzyskania promocji jest cofana i dziecko kontynuować naukę musi w szkole stacjonarniej.
Czy można przejść na edukację domową w ciągu roku szkolnego?
Tak oczywiście, wiele dzieci decyduje się na przejście na edukację domową w swojej szkole lub zmieniając szkołę także w ciągu roku szkolnego, nawet w czerwcu, ważne by zdążyć zdać wszystkie egzaminy.
Kiedy można przejść z edukacji domowej do nauki stacjonarnej w szkole?
Również przejście z edukacji domowej do nauki stacjonarnej w szkole jest możliwe w dowolnym momencie.
Czy uczeń w edukacji domowej może przychodzić do szkoły na zajęcia?
Tak uczeń ma prawo korzystać z wszystkich zajęć jakie odbywają się w szkole w klasie, oddziale do którego jest zapisany.